BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 — Bu Yönetmeliğin amacı, insan sağlığını ve çevreyi korumak üzere,
yüzme ve rekreasyon amaçlı kullanılan suların kalitesini belirlemek ve bu suların başta
mikrobiyolojik olmak üzere her türlü kirletici ile kirlenmesinin engellenmesini sağlamaktır.
Kapsam
Madde 2 — Bu Yönetmelik, sağlık amacıyla kullanılan sular ile yüzme
havuzlarındaki sular haricindeki yüzme ve rekreasyonel amaçlı kullanılan sulara
uygulanacak kriterlerin belirlenmesi, izlenmesi, denetlenmesi ve raporlanması ile ilgili
teknik ve idari esasları kapsar.
Dayanak
Madde 3 — Bu Yönetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununun 8 ve
11 inci maddelerine ve 1/5/2003 tarihli ve 4856 sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat
ve Görevleri Hakkında Kanunun 9 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 — Bu Yönetmelikte geçen;
Bakanlık: Çevre ve Orman Bakanlığını,
Doğal zenginleşme: İnsan müdahalesi olmaksızın bir su kaynağının topraktan, toprak
içinde bulunan bazı maddeleri almasını,
İl teşkilatı: İl çevre ve orman müdürlüğü, il sağlık müdürlüğünü,
İdare:
a) 2872 sayılı Çevre Kanununun 3/3/1988 tarihli ve 3416 sayılı Kanunla değişik
12 nci maddesi uyarınca atık, artık ve yakıtların arıtılması, uzaklaştırılması, zararsız hale
getirilmesi ve ithali ile ilgili hususlarda denetleme ile yetkili kılınan Bakanlığı,
b) Kurum, kuruluş ve işletmelere işletme ve kullanım izni verilmesi ve denetim
görevinin ifasında yetkili olmak üzere; Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
13/12/1983 tarihli ve 181 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye göre Sağlık Bakanlığını,
12/3/1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununa göre Kültür ve Turizm
Bakanlığını, Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında 7/8/1991
tarihli ve 441 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye göre Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,
10/6/1949 tarihli ve 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu, 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı
Büyükşehir Belediyesi Kanunu ve 20/11/1981 tarihli ve 2560 sayılı İstanbul Su ve
Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunla kurulan su
ve kanalizasyon idareleri, 7/12/2004 tarihli ve 5272 sayılı Belediye Kanununun verdiği
yetkiler doğrultusunda mülki amirleri, büyükşehir ve şehir belediye başkanlıklarını,
c) Atıksu altyapı tesislerinin bulunduğu yörelerde, kanalizasyona bağlantı izni veren,
atıksu altyapı tesislerinin inşaası, bakımı ve işletilmesinden sorumlu olan, büyük şehirlerde
büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerini, belediye ve mücavir alan sınırları
içinde belediyeleri,
d) Alıcı su ortamlarına deşarj izni için, mahalli çevre kurullarının alacağı karar ve
görüşler doğrultusunda büyükşehir belediye hudutları içerisinde ve dışında mahallin en
büyük mülki amirini,
e) Derin deniz deşarj izni için; derin deniz deşarjı projeleri Bakanlıkça onaylandıktan
sonra mahalli çevre kurulunun uygun görüşü ile mahallin en büyük mülki amirini,
f) 2872 sayılı Çevre Kanununun 15 ve 16 ncı maddelerinde söz edilen faaliyetlerin
durdurulması hallerinde Sağlık Bakanlığını, Bakanlığı ve mahallin en büyük mülki
amirlerini,
g) 2872 sayılı Çevre Kanununun 20, 21, 22 ve 23 üncü maddelerinde belirtilen idari
nitelikteki cezaların verilmesinde aynı Kanunun 24 üncü maddesinde yetkili kılınan kamu
kurum ve kuruluşlarını,
Rekreasyon alanları: Plaj olarak kullanılan kıyı suları ile temas gerektirmesine
bakılmaksızın sportif amaçla kullanılan akarsu, göl, baraj gölü ve deniz sularını,
Yüzme suyu: Yetkili makamlarca yüzmeye açıkca izin verilen veya yüzmenin
yasaklanmadığı ve geleneksel olarak çok sayıda insanın yüzdüğü akarsu, göl, baraj gölü ve
deniz suyunu,
Yüzme alanı: Yüzme suyunun bulunduğu alanı,
Yüzme sezonu: Yerel adetlerin ışığında, yüzme ve hava şartlarına bağlı olarak mevcut
olabilen yerel kurallara ve çok sayıda yüzücünün olması beklenen dönemi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İlkeler ve Esaslar
Yüzme ve rekreasyon amacıyla kullanılan suların korunması ile ilgili esaslar
Madde 5 — Yüzme ve rekreasyon amacıyla kullanılan suların korunması ve
kirlenmesinin önlenmesinde aşağıdaki esaslara uyulur:
a) Yüzme ve rekreasyon amacıyla kullanılan su ortamlarına her türlü atık suyun
deşarj edilmesi yasaktır. Bu su ortamlarını besleyen akarsu ve kuru derelere söz konusu su
ortamlarının kalitesini değiştirecek şekilde atık su deşarjına izin verilmez.
b) Her türlü katı atık ve artıklar yüzme ve rekreasyon amacıyla kullanılan su
ortamlarına atılmaz ve atılmasına izin verilmez.
c)Yüzme ve rekreasyon amacıyla kullanılan su ortamlarına atıksu arıtım tesislerinden
yapılacak deşarjlar, söz konusu su ortamlarını olumsuz yönde etkilemeyecek şekilde yapılır.
c) 31.12.2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği
Kontrolü Yönetmeliği içinde yer alan denizlerin kirletilmesinin önlenmesi ile ilgili
hükümler geçerlidir.
Yüzme ve rekreasyon amacıyla kullanılan suların kalite kriterleri
Madde 6 — Yüzme ve rekreasyon amacıyla kullanılan sularda aranacak fiziksel,
kimyasal ve mikrobiyolojik parametreler Ek-1’deki Tablo’da verilmiştir. Yüzme ve
rekreasyon amacıyla kullanılan suların bu parametrelerde belirtilen sınır değerlere uygun
olması sağlanır.
Ölçüm sonuçlarının değerlendirilmesi
Madde 7— Herhangi bir amaçla kullanım açısından sınıflamaya alınmış olsun ya da
olmasın tüm yüzme ve rekreasyonel amaçlı kullanılan suların sağlıklı bir ortam halinde
muhafazası için, yüzme ve rekreasyon amacıyla kullanılan sular, Ek-1’deki Tablo’da verilen
kalite kriterlerini sağlamalıdır. Ek-1’deki Tabloda yer alan parametrelere ilişkin ölçüm
sonuçları;
a) Alınan örneklerin % 95’inde test sonuçları Ek-1’deki Tablo’da belirtilen zorunlu
değerleri sağlaması,
b) Diğer bütün durumlarda; toplam koliform ve fekal koliform parametreleri için
numunelerin % 80’inde, diğer parametrelerin ise % 90’ında test sonuçları Ek-1’deki
Tablo’da yer alan kılavuz değerlerini sağlaması,
c) Numunelerin, %5, 10 veya 20’sinin parametre değerlerine uygun olmadığı
durumlarda, mikrobiyolojik parametreler, pH ve çözünmüş oksijen parametreleri hariç,
diğer parametreler için alınan numunelerin her birinde ilgili sütunlarda verilen değerlerden
en fazla % 50 oranında sapma olması,
halinde uygun kalite kriterleri olarak kabul edilebilir.
Yüzme ve rekreasyon amaçlı kullanılan suların kalite kriterinin sağlanmasında;
Ek-1’deki Tablo’da verilen parametreler için zorunlu değerler tanımlanmış olup olmadığına
bakılmaksızın kılavuz değerlere uyum sağlamak için idare gerekli tedbirleri alır/aldırır.
Yüzme ve rekreasyon amacıyla kullanılan suların kalitesinin sağlanması
Madde 8 — Yüzme ve rekreasyon amacıyla kullanılan suların kalitesinin
sağlanmasında aşağıdaki hususlara uyulur.
a) Yüzme ve rekreasyon amacıyla kullanılan suların kalitesinin bu Yönetmelikte
belirlenen sınır değerlere uyması için gerekli bütün tedbirler, bu Yönetmeliğin yürürlüğe
girmesinden itibaren alınır.
b) Yüzme ve rekreasyon sularına yapılacak olan ve Ek-1’deki Tablo’da yer alan
mikroorganizmalar, fiziksel ve kimyasal maddeleri içeren arıtılmış atık suların boşaltımına
ilişkin alınacak deşarj izni için 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
d) Yüzme ve rekreasyon alanlarına olumsuz yönde etki eden ve edebilecek potansiyel
kirletici kaynakların miktarını ve içeriğini tespit etmek, kirliliği kaynağında durdurmak
amacıyla, coğrafik ve topografik verileri de kapsayacak şekilde, akarsu, göl ve deniz
sularının periyodik olarak incelenmesi çalışmaları ilgili kurumların mevzuatı çerçevesinde
yürütülür.
Numune alma esasları
Madde 9 — Yüzme ve rekreasyon amaçlı kullanılan sulardan numune alınması
sırasında aşağıdaki kurallara uyulur.
a) Numune alımına yüzme sezonunun başlamasından on beş gün önce başlanır ve
numuneler Ek-1’deki Tablo’da belirtilen aralıklarla aynı numune noktasından alınır.
Bakanlık ve/veya Sağlık Bakanlığı ve adı geçen bakanlıkların il teşkilatlarınca yapılan
inceleme, denetim veya örnekleme çalışmaları sonucunda, yüzme suyunun kalitesine
olumsuz etkide bulunabilecek maddelerin boşaltıldığı yada boşaltılmasının muhtemel
olduğu anlaşılırsa veya su kalitesinde bir düşüş olduğundan şüphelenilirse ilave örnek
alınır.
b) Numuneler, günlük ortalama yüzücü sayısının en yüksek olduğu yerlerden, tercihen
su yüzeyinin 30 cm. altından alınır. Mineral yağ araştırması için numune alınması söz
konusu olduğunda, numune su yüzeyinden alınır.
c) Bakteriyolojik parametrelerin analizi için alınacak numune miktarı en az 350-
450 ml. dir. Numuneler steril, kahverenginde nötr cam şişelere alınır. Şişe ağızları steril
cam, kauçuk vs. tıpa ile kapatılır, etiketlenir ve yirmidört saat içinde laboratuvara
ulaştırılarak analizi yapılır.
d) Fiziksel ve kimyasal parametrelerin analizi için alınacak numune miktarı en az bir
litre olmalı ve Ek-1’deki Tablo’da yer alan parametrelerden toplam fenol, toplam siyanür ve
ağır metal analizleri için numune alımı sırasında numuneye özel uygun koruma yöntemleri
uygulanır ve numunelerin yirmidört saat içinde laboratuvara ulaştırılması sağlanır.
e) Numuneler +4 °C’de soğutma kalıpları bulunan termoizole kutularda muhafaza edilir.
Numune noktalarının belirlenmesi
Madde 10 — Yüzme ve rekreasyon suyu olarak kullanılan alanlarda yapılacak olan
izleme çalışmasında belirlenecek numune alma noktaları, vali başkanlığında başta il
teşkilatları temsilcileri olmak üzere ilgili diğer idare temsilcilerinden oluşan bir komisyon
marifetiyle belirlenir.
Komisyon, numune alma noktalarının belirlenmesi, belirlenen noktaların
değerlendirilmesi ve ihtiyaç duyulduğunda bu noktaların revizyonunun gerçekleştirilmesi
amacıyla bir kere yüzme sezonu başı, bir kere de yüzme sezonu sonu olmak üzere yılda iki
kez toplanır. Belirlenen numune alma noktaları her yıl düzenli olarak Bakanlığa bildirilir.
Analiz metodları
Madde 11 — Yüzme ve rekreasyon suyu numuneleri Ek-1’deki Tablo’da belirtilen
analiz metodlarına göre analiz edilir. Ulusal yada uluslararası alanda kabul edilmiş diğer
metodları kullanan laboratuvarların elde ettikleri sonuçların Ek-1’deki Tablo’da belirtilen
metodlara denk yada kıyaslanabilir olmasının sağlanması zorunludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Muafiyet durumları
Madde 12 — Aşağıda belirtilen hallerde bu Yönetmelik uygulanmaz:
a) Beklenmedik hava ve jeolojik şartlarda alınan örneklerin analizlerinde Ek-1’deki
Tablo’da (0) olarak işaret edilen parametrelere ait değerlerden sapmalar, bu
Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen yüzdelerin hesaplanmasında dikkate alınmaz.
b) Yüzme suyunun doğal zenginleşmeye uğraması nedeniyle Ek-1’deki Tablo’da
belirtilen belli parametrelerin belirlenen değerlerden sapması durumu istisna kabul edilir.
(a) ve/veya (b) seçeneklerinin oluşması halinde, söz konusu istisnai durumlar resmi
evraklarla belgelenir ve bu evraklar Bakanlığa gönderilir.
Bu maddede sayılan istisnalar, hiçbir halde halk sağlığının korunması için zorunlu
şartları yok saymaz.
Denetim
Madde 13 — Yüzme ve rekreasyon sularında yapılan izleme sonucunda elde edilen
değerlerin bu Yönetmeliğin 6, 7, 8, 9 ve 11 inci maddelerinde belirtilen hususlar
kapsamında, Ek-1’deki Tablo’da verilen değerleri aştığı hallerde, Bakanlık, kirliliği
kaynağında durdurmak için gerekli denetimleri yapar. Bu kapsamda Sağlık Bakanlığı
tarafından yapılan izleme sonuçlarının geciktirilmeksizin Bakanlığa bildirilmesi zorunludur.
İdarelerin, belirtilen alanlarda, kanunlarla kendilerine verilmiş yetkileri çerçevesinde
denetim yetkisi saklıdır.
İdarenin, kendi yetki ve sorumlulukları çerçevesinde izleme ve denetim hakkı saklıdır.
Bu kapsamda, çevre ve halk sağlığının korunması amacıyla idareler, yüzme ve rekreasyonel
alanlarındaki muhtemel kirliliği önlemek için gerekli tedbirleri alır/aldırırlar.
İzleme
Madde 14 — Yüzme ve rekreasyon amaçlı kullanılan sulardaki izleme çalışmaları
24/4/1930 tarihli ve 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu çerçevesinde Sağlık Bakanlığı
tarafından gerçekleştirilir. Ancak, Bakanlığın, gerekli gördüğü hallerde belirtilen sularda
izleme çalışmaları yapma yetkisi saklıdır.
Yapılacak izleme ve denetlemelerde; numuneler Ek-1’deki Tablo’da belirtilen analiz
metotlarına ve verilen sıklık derecesine göre analiz edilir. Farklı ölçüm metotları kullanan
laboratuarlardan elde edilen sonuçlar, bu Yönetmeliğin 11 inci maddesinde belirtilen
hükümlerine göre değerlendirilir.
Raporlama
Madde 15 — Bu Yönetmelik kapsamında ilgili idarelerce yapılan denetim, izleme,
araştırma sonuçlarına ilişkin elde edilen veriler her yılın Ocak ayı içerisinde Bakanlığa
resmi olarak elektronik ortamda rapor edilir.
Yaptırım
Madde 16 — Bu Yönetmelik hükümlerine uymayarak yüzme ve rekreasyon amacıyla
kullanılan suların Ek-1’deki Tablo’da yer alan kalite kriterlerinin bozulmasına neden olan
her türlü faaliyete 2872 sayılı Çevre Kanunu, 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu
ve ilgili mevzuatlar çerçevesinde yaptırım uygulanır.
Geçici Madde 1 — Bu Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden 10 yıl sonra Ek-1’deki
Tablo’da verilen parametrelerinden toplam koliform için 1000/100 ml olan değer 500/100 ml
ve fekal koliform için 200/100 ml olan değer 100/100 ml olarak uygulanır. 10 yıllık
süre içerisinde ilgili tesisler bu kriterlerin sağlanması için gerekli tüm önlemleri almak
zorundadırlar.
Yürürlük
Madde 17 — Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 18 — Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre ve Orman Bakanı yürütür
K = Kılavuz
Z= Zorunlu
(0) Olağanüstü Coğrafik ve/veya meteorolojik şartların olduğu durumlarda limit değerler
geçilebilir.
(1) Önceki yıllarda alınan örneklerin bu tablodan çok daha iyi sonuçlar verdiğinde, suyun
kalitesini düşürmesi muhtemel yeni bir faktör görülmediğinde, yetkili makamlar örnek alma
sıklığını 2 kat azaltabilirler (İki haftada bir yerine dört haftada bir gibi).
(2) Yüzme alanında yapılan incelemenin bu maddenin var olduğunu yada suyun kalitesinin
bozulduğunu göstermesi halinde, yetkili makamlarca konsantrasyon kontrol edilir ve kontrol
sonucunda Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği , “Deniz Suyununun Genel Kalite Kriterleri”
Tablo:4’de belirtilen standart değerlerin aşıldığının tespiti durumunda Bakanlıkca gerekli
önlemler alınır/aldırılır.
(3) Suyun ötrofikasyonuna yönelik bir eğilim görüldüğünde bu parametrelerin yetkili
otoriteler tarafından kontrol edilmesi gerekir.
